فونداسیون، پایینترین بخش سازه است که وظیفه انتقال و توزیع بارهای اعمال شده از طرف بخشهای بالایی نظیر ستون و دیوار را برعهده دارد. در طراحی فونداسیون، آرماتورهای انتظار به عنوان یکی از اتصالات مهم و از پارامترهای موثر در تحلیل نیرو و گشتاورهای اعمال شده بر سازه در نظر گرفته میشوند. در فونداسیون، وظیفه انتقال نیروهای فشاری و کششی بر عهده این آرماتورهای انتظار است.
کاربرد میلگرد انتظار در فونداسیون باسکولی چیست؟
آرماتور انتظار به طور گسترده برای تقویت اتصال بین ستون یا دیوارهای موجود بر روی پیهای باسکولی مورد استفاده قرار میگیرد. در این حالت، میلگردهای انتظار پیش از بتنریزی در محل فونداسیون جانمایی شده و سپس به آرماتور طولی ستون یا دیوار وصله میشوند.
تصویر بالا، آرماتورهای انتظار بین ستون و فونداسیون را نمایش میدهد. در حالتی که انتظار میرود تمام میلگردهای ستون تحت فشار قرار بگیرند، میلگردهای انتظار تا عمق مشخصی از فونداسیون گسترش پیدا میکنند تا انتقال بارهای فشاری به خوبی انجام شود. در این حالت، آرماتور انتظار معمولا تا تراز آرماتور خمشی ادامه مییابد و سپس خم (قلاب) میشود. مساحت سطح مقطع آرماتور انتظار باید حداقل 0.5 درصد مساحت سطح تماس بین ستون و فونداسیون باشد.
طول موثر میلگرد انتظار در فونداسیون باسکولی چقدر است؟
مطابق استاندارد ACI 318-14، انتقال بارهای فشاری، به طول اتصالات میان ستون و فونداسیون بستگی داشته و خم ریشه ستون در فونداسیون، تاثیری بر روی عملکرد آرماتور انتظار در انتقال بارهای فشاری ندارد. به طور کلی، به منظور اطمینان از عملکرد مناسب سازه در انتقال بارهای فشاری، باید حداقل طول موثر میلگرد انتظار در فونداسیون را بر اساس رابطه زیر محاسبه کرد:
- h: حداقل طول موثر میلگرد انتظار
- ldc: فاصله سطح فونداسیون تا شروع خم میلگردهای انتظار
- r: شعاع خم میلگرد انتظار (قطاع بخش خمیده)
- dbd: قطر میلگرد انتظار
- dbf: قطر میلگرد خمشی
- C: فاصله میلگردهای خمشی با کف فونداسیون
آرماتور انتظار باید توانایی تحمل تمام نیروهای کششی (مستقیم و غیر مستقیم) موجود در سطح اتصال بین فونداسیون و ستون را داشته باشد. مهار کششی میلگردهای انتظار در یک فونداسیون معمولا توسط یک قلاب استاندارد با خم 90 درجه فراهم میشود. این قلاب در انتهای آرماتور انتظار به وجود میآید. طول قلاب استاندارد مورد استفاده در آرماتورهای انتظار باید حداقل برابر با 15 سانتیمتر یا 8 برابر قطر میلگرد مورد استفاده باشد.
محل بیرون زدگی میلگرد انتظار از فونداسیون چگونه است؟
محل بیرونزدگی آرماتور انتظار از فونداسیون بر روی فرآیند نصب آرماتورهای پیش ساخته ستون (کیج ستون) تاثیرگذار میگذارد. محل بیرونزدگی آرماتورها نباید هیچ تداخلی با میلگردهای طولی و خاموتهای ستون داشته باشد. تصویر زیر، انواع پیکربندی آرماتور انتظار نسبت به میلگردها و خاموتهای ستون را نمایش میدهد.
از بین الگوهای نمایش داده شده در تصویر بالا، بالاترین الگو، مطلوبترین حالت بیرونزدگی آرماتورهای انتظار است.
کاربرد میلگرد انتظار در فونداسیون گسترده چیست؟
آرماتور انتظار در پی گسترده نیز مورد استفاده قرار میگیرد. نحوه به کارگیری این آرماتورها برای اتصال پی گسترده و ستون یا دیوارهای روی آن، مشابه پی باسکولی است. در این حالت نیز باید آرماتور انتظار را تا تراز میلگردهای خمشی فونداسیون ادامه داد و انتهای پایینی آنها را تحت زاویه 90 درجه خم کرد. این کار، امکان بستن میلگردهای انتظار به ردیفهای بالایی و پایینی میلگردهای فونداسیون برای جلوگیری از جابجایی آنها در حین بتنریزی را فراهم میکند.
