در طی تمام این سالها، همواره صنعت ساخت و ساز و عمران به این فکر بوده که میزان ایمنی و استحکام ساختمانها را بالاتر برده تا در زمان بروز حوادث میزان خسارات کمتر باشد. همه ما ایرانیان خاطراتی تلخ از حوادث و بلایای طبیعی داریم. از بارزترین این حوادث، زلزلههایی بوده که ما طی این سالها بارها شاهد آن بودهایم و حسرتها، ناراحتیهای زیادی را از این بابت تجربه کردهایم.
کسانی که در صنعت ساختمانسازی و عمران کار میکنند و کسانی که اقدام به قانونگزاری در این حوزه میکنند، دغدغهای دارند که میزان ایمنی ساختمان تا حد امکان بالاتر رود تا در زمان بروز زلزلهها و دیگر بلایا کمتر شاهد خسارات باشیم. تا چند دهه ی قبل عمده تمرکز فعالان ساخت بر روی اجزای اصلی ساختمان بود. اجزای اصلی ساختمان که در اصطلاح به آن اجزای سازهای نیز گفتهمیشود اسکلت اصلی ساختمان، پی ریزی و یا همان سفتکاری های ساختمان را شامل میشد، و تمرکز کمتری بر روی اجزای غیرسازهای داشتند. اما در طی زلزلههای اخیر دیدیم که با وجود اینکه در بسیاری از سازهها لزرش ناشی از زلزله سبب خرابی دیوارها شده بود ولی سازه اصلی تا حدود زیادی مستحکم بود و کمتر دچار خرابی شدهبود.
به همین دلیل طی دو دههی اخیر فعالان این حوزه بر آن شدند تا تمرکز بیشتری بر روی اجزای غیرسازهای داشتهباشند. مانند دیوارهای داخلی و خارجی، جانپناهها و راهپلهها. برای همین الزاماتی وضع شد که باید در ساخت و ساز رعایت شود تا استحکام اجزای سازهای نیز بالاتر رود. یکی از این الزامات استفاده از المانی به نام وال پست بود. حال اینکه وال پست چیست ما در مقاله مربوط به آن کاملاً به این موضوع پرداختهایم. اما در زمان اجرای اولیه این وال پستها از روشی استفاده می شد که آن روش امروزه کاملاً منسوخ شده و وال پستهای جدید و وال پستهای Frp جایگزین آن شدهاست. روش قبلی که آن را با نام وال پست سنتی میشناسیم دارای معایب فراوانی بود که اینجا، آن را بررسی میکنیم.
اجرای وال پست سنتی
در اجرای وال پست سنتی از نبشیها استفاده میشد. دو نبشی در کنار یکدیگر جوش دادهمیشد و فاصله میان دو نبشی مطابق با ضخامت دیوار متفاوت بود. در روش سنتی نبشیها به وسیله یک میلگرد به یکدیگر متصل میشدند و همانطور که در تصویر میبیند با استفاده از پلیتهایی که به سقف و کف سازه جوش داده میشد، وال پست متصل میگردید.
مطابق با الزامات وال پست نبشی باید از دیوار فاصله اندکی داشتهباشد و این فاصله با استفاده از یک عایق حرارتی پوشیده میشود. در صورتی که سقف سازه بلند باشد یک وال پست نیز به صورت افقی از میان دیوار کشیدهمیشود و اگر طول دیوار نیز بلند باشد یک وال پست به صورت عمودی از میان دیوار کشیدهمیشود. این اقدام برای کنار پنجرهها و درها نیز انجام میشود.
معایب وال پست سنتی
اما وال پستهای سنتی که توضیح دادیم معایبی داشت که باعث شد این روش منسوخ شده و دیگر استفاده نشود.
- از مهمترین عیبهای آن بالا رفتن وزن سازه بود. استفاده از این روش به اصطلاح وزن مرده زیادی برای ساختمان ایجاد میکرد و در زمان بروز زلزله سبب ایجاد فشارهای زیادی میشد.
- متریال اصلی ساخت وال پستها چه سنتی و چه نوع جدید آنها فولاد میباشد. در این روش میزان استفاده از متریال بسیار بالاتر میرفت و در نتیجه هزینههای نصب 30 تا 50 درصد بیشتر میشد، این در صورتی است که وال پستهای جدید از ورقهای فولاد گالوانیزه تقویتشده میباشند و در عین اینکه استقامت بالاتری دارند، وزن آنها نیز کمتر میباشد.
- از دیگر مشکلاتی که این سیستم داشت نصب سخت و زمانبر آن بود. نصب وال پستهای جدید اصلاً قابل مقایسه با نوع قدیمی آن نیست و این کار در عین اینکه سادهتر شده، نیاز به زمان کمتری نیز دارد.
- از دیگر معایب وال پستهای قدیمی طول بال کمتر آن بود که گیرش کمتری نسبت به نوع جدید آن دارد.
نتیجه گیری
به طور کلی استفاده از وال پست سنتی کاملاً منسوخ شده و کمتر میبینیم که از این روش استفادهشود و دلایل ان را بالاتر شرح دادیم. نوع وال پستهای جدیدی که امروزه استفاده میشود بسیار کارآمدتر و کمهزینهتر میباشد. از نمونه آنها میتوان به وال پستهای میانی و کناری، وال پست منقطع و نبشی منقطع اشاره کرد