قالب بتن، وسیله‌ای موقتی یا دائمی است که برای ساخت سازه‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این وسیله، بتن تازه را تا رسیدن به مقاومت کافی در خود نگه می‌دارد. به این ترتیب، بتن سفت شده شکل قالب را به خود می‌گیرد. استفاده از قالب‌های بتن، علاوه فراهم کردن امکان ساخت سازه‌های بتنی با شکل‌های مختلف، احتمال ترک خوردن و شکست را نیز کاهش می‌دهد. عملکرد قالب‌های بتن شباهت‌هایی به قالب های صنعتی است. با این تفاوت که قالب های صنعتی در شکل‌دهی و ساخت قطعات پلاستیکی، فلزی و غیر کاربرد دارند.
اجزا تشکیل دهنده قالب بتن چه هستند؟
اجزا تشکیل دهنده قالب بتن به نوع سازه در حال ساخت بستگی دارد. تنوع تجهیزات مورد استفاده برای ساخت قالب بسیار زیاد است. با این وجود، قالب بتن را می‌توان به سه مولفه اصلی جداره داخلی، تیر افقی و بولت مهاری تقسیم کرد.
جداره داخلی قالب بتن
به بخشی از قالب که در تماس مستقیم با بتن قرار می‌گیرد، جداره داخلی قالب می‌گویند. جداره داخلی، شکل نهایی بتن را تعیین می‌کند. به علاوه، این بخش از قالب بیشترین تاثیر را بر روی سطح بتن سفت شده (شکل سازه نهایی) دارد.
تیر افقی قالب بتن
تیر افقی وظیفه نگهداری جداره داخلی را برعهده دارد. تیرهای افقی معمولا از تیر و گیره‌های چوبی یا فولادی ساخته می‌شوند. این بخش از قالب، نیروهای وارده از طرف بتن را بین داربست، تکیه‌گاه‌ها، بولت‌های مهاری و خاک توزیع می‌کند.
بولت مهاری قالب بتن
نقش بولت مهاری در قالب‌بندی، اتصال دو صفحه قالب به یکدیگر و تحمل فشارهای افقی حاصل از وزن بتن است. بولت‌های مهاری معمولا از کابل‌های فولادی تشکیل می‌شوند. این کابل‌های فولادی از درون تیرهای افقی و جداره داخلی قالب عبور می‌کنند. سپس، توسط پیچ و مهره از دو طرف محکم می‌شوند.