ضریب نفوذپذیری خاک چیست؟
«نفوذپذیری» (Permeability)، توانایی ذاتی خاک در انتقال سیال (مایع و گاز) از درون خود است. هر چه نفوذپذیری خاک بیشتر باشد، تراوش نیز بیشتر خواهد بود. نفوذپذیری بر خلاف هدایت هیدرولیکی به خواص خاک از جمله ابعاد حفرهها، پیچیدگی ساختار و سطح آزاد ذرات بستگی دارد.
رابطه زیر معمولا به منظور تعیین ضریب نفوذپذیری خاک مورد استفاده قرار میگیرد:
- κ: ضریب نفوذپذیری بر حسب متر بر ثانیه
- K: هدایت هیدرولیکی
- μ: ویسکوزیته
- ρ: چگالی سیال
- g: شتاب گرانش زمین
جدول ضریب نفوذپذیری خاک
نفوذپذیری خاکها با افزایش ابعاد ذرات افزایش مییابد. جدول زیر، مقدار میانگین نفوذپذیری خاکهای مختلف را نمایش میدهد.
نوع خاک | نفوذپذیری بر حسب سانتیمتر بر ساعت |
ماسه | 5 |
لوم ماسهای | 2.5 |
لوم | 1.3 |
لوم رسی | 0.8 |
رس لایدار | 0.25 |
رس | 0.05 |
در مکانیک خاک طبقهبندی ضریب نفوذپذیری خاکها مطابق با جدول زیر است.
گروه | ضریب نفوذپذیری بر حسب متر بر ثانیه | |
حد پایین | حد بالا | |
نفوذپذیر | 10-7*2 | 10-1*2 |
نیمه نفوذپذیر | 10-11*1 | 10-5*1 |
نفوذناپذیر | 10-11*1 | 10-7*5 |