ستون گذاری پلان معماری یکی از فعالیت‌های مهم مهندس معمار است که زمینه ترسیم پلان آکس بندی، پلان ستون گذاری و تیپ بندی ستون را فراهم می‌کند. تمام این فرآیندها بر روی اجرای صحیح ساختمان تاثیرگذار هستند.

 

نقشه کشی ساختمان چیست؟

 

نقشه کشی ساختمان، فرآیندی است که به منظور تهیه نقشه‌های معماری و سازه انجام می‌شود. نقشه‌های ساختمان (فاز یک و دو)، شامل اطلاعات مورد نیاز برای طراحی و اجرای ساختان هستند.

در نقشه کشی معماری فاز یک، ویژگی‌های معماری ساختمان نظیر موقعیت قرارگیری المان‌های مختلف، روابط بین فضاهای داخلی و مشخصات نماهای ساختمان به صورت پلان‌های مختلف به نمایش در می‌آید. پس از تصویب فاز یک معماری، پلان‌های آن برای تهیه نقشه‌های فاز دو (فاز اجرا) مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

نقشه کاخ عالی قاپو (پلان دید از رو به رو و دید از بالا)
                                                                 نقشه کاخ عالی قاپو (پلان دید از رو به رو و دید از بالا)

 

 

پلان‌های ترسیمی در فاز یک نقشه کشی ساختمان عبارت هستند از:

 

  • پلان آکس بندی
  • پلان فونداسیون
  • پلان ستون گذاری و تیپ بندی ستون
  • پلان تیرریزی
  • پلان مهاربندی

 

پلان آکس بندی چیست؟

 

به منظور نمایش محل قرارگیری، امتداد و فاصله ستون‌ها در نقشه‌های معماری، مجموعه‌ای از خطوط محوری یا اصطلاحا «آکس» (Axe) بر روی پلان معماری رسم می‌شوند. آکس، یک خط فرضی گذرنده از مرکز سطح مقطع ستون یا تیر است. تصویر زیر، نمونه‌ای از نقشه معماری یک ساختمان را نمایش می‌دهد. خط‌چین‌های رسم شده در این نقشه، محورهای آکس‌های عبوری از مرکز ستون‌های ساختمان هستند.

 

 

پلان آکس بندی

کاربرد پلان آکس بندی چیست؟

 

پلان اکس بندی به عنوان مبنای ترسیم تمام نقشه‌های اجرایی سازه مانند پلان فونداسیون، پلان ستون گذاری و پلان تیرریزی در نظر گرفته می‌شود. این پلان در عین سادگی، از اهمیت بالایی برخوردار است و درک مناسبی را از نقشه‌های معماری فراهم می‌کند.

 

ستون گذاری پلان معماری چیست؟

 

اولین گام برای تهیه نقشه‌های سازه، تعیین محل ستون‌ها بر اساس پارامترهایی نظیر نوع سازه، بارهای وارده و نحوه چینش المان‌های داخلی است. به این کار، ستون گذاری پلان معماری می‌گویند. ستون گذاری دقیق، با در نظر گرفتن الزامات معماری و سازه‌ای انجام می‌شود. با این وجود، یک سری نکات تجربی در فرآیندی ستون گذاری پلان معماری وجود دارد که در بخش بعدی به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.