جوشکاری فورجینگ یا سر به‌ سر میلگرد یکی از روش ‌های رایج در روند اتصال میلگردها به یکدیگر می باشد. برای انجام جوش فورجینگ شعله‌ای با استفاده از گاز اکسیژن و یک گاز سوختنی (گاز استفاده شده به طور معمول گاز استیلن است) ایجاد می‌شود؛ با استفاده از شعله‌ی بوجود آمده دو سر میلگرد را گرما داده تا حالت آن‌ها خمیری شود؛ سپس میلگردهای نرم شده را تحت اعمال فشار به یکدیگر متصل می‌کنند. این نوع از اتصال هم طرفداران و هم مخالفان زیادی دارد.

 

مزایای جوش فورجینگ میلگرد - پویاگستر

 

معایب جوش فورجینگ

 

در دهه 60 میلادی یکی از رایج‌ترین روش‌های اتصال میلگردها به یکدیگر، جوش فورجینگ بود. در آن دوره مهندسان عمران بر این باور بودند که به دلیل جوش میلگردها به یکدیگر، استحکام و دوام کار افزایش داشته است از طرفی عدم استفاده از اورلپ میلگرد باعث کاهش هزینه‌ها و صرفه جویی اقتصادی میشد. با گذر زمان و بررسی‌های دقیق معایب این روش نیز شناسایی شد به همین دلیل موارد استفاده از فورجینگ به حداقل رسید. متاسفانه در کشور ایران این روش همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد به گونه‌ای که یکی از بهترین و متداول‌ترین روش‌های اتصال میلگرد نام برده می‌شود. برای درک بیشتر معایب این روش به موارد ارائه شده زیر توجه کنید:

 

  1. استفاده از گاز استیلن برای ایجاد حرارت مورد نیاز در جوش سر به سر میلگرد، کنترل میزان حرارت را امری سخت تبدیل کرده است. عدم کنترل حرارت می‌تواند روی کیفیت کار تاثیر گذاشته و در نتیجه یکی از اصلی‌ترین معایب این روش است.
  2. دستگاهی که برای جوش فورجینگ میلگرد استفاده می‌شود نیازمند نیروی کار متخصص بوده و در صورت استفاده از نیروی تازه کار کیفیت نهایی سازه کاهش پیدا خواهد کرد.
  3. زمانی که دو مورد نظر شما مورد حرارت قرار می گیرند امری بدون قانون و کاملا تقریبی بوده که با تجربه نیروی بوجود می‌آید. عدم وجود روند ثابت و مقیاس باعث می‌شود که تغییر در زمان حرارت دهی، نتیجه نهایی و کیفیت کار را تحت تاثیر قرار دهد. برای بدست آمدن نتیجه مطلوب در این مرحله نیز نیروی مجرب مورد نیاز است.
  4. زمانی که در آرماتوربندی میلگردها از فورجینگ استفاده شود، مقطع دچار تغییرات ساختاری شده و در نتیجه مقاومت تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. این موضوع باعث می‌شود میلگردهایی که با جوش سر به سر به هم وصل شده‌اند در مقابل باد تاثیرپذیر باشند.
  5. یکی از عواملی که روی کیفیت نهایی جوش فورجینگ شما تاثیر می‌گذارد؛ آب و هوای محل پیاده سازی است. در مناطق سردسیر فورجینگ میلگرد کیفیت کمتری خواهد داشت و امکان افزایش شکنندگی بالا خواهد رفت. این موضوع باعث کاهش و تفاوت کیفیت کلی فورجینگ در مناطق سردسیر نسبت به گرمسیر شده است.
  6. دمای محیط روی زمان سرد شدن محل جوش تاثیر می‌گذارد. اگر محل جوشکاری سریع سرد شود کیفیت پایین آمده و احتمال سکنندگی در ناحیه جوش افزایش پیدا خواهد کرد.
  7. میزان فشاری که برای جوش دو سر میلگرد استفاده می‌شود باید کاملا یکسان باشد؛ اگر به هر دلیلی این اتفاق رخ ندهد و فشار در بعضی نواحی کمتر از قسمت‌های دیگر باشد جوش خوردن یکسان نخواهد بود و استحکام میلگرد کاهش پیدا خواهد کرد.

 

 

دستگاه جوش فورجینگ

 

برای اجرای عملیات جوشکاری میلگرد به روش جوش فورجینگ یا جوش سر به‌ سر میلگرد نیاز به لوازم و دستگاه‌ های زیر است:

 

 

دستگاه جوش فورجینگ و قیمت دستگاه فورجینگ ژاپنی + تجهیزات با قیمت عالی

 

 

 

  • دستگاه برش سرد

برای دریافت بهترین نتیجه در روش جوش فورجینگ، سطح مقطع میلگرد باید کاملا صاف و صیقلی باشد چرا که وجود هرگونه آسیب از جمله زنگ زدگی، خوردگی و له شدگی، مانع دریافت نتیجه مورد نظر خواهد بود. برای بوجود آوردن این سطح مقطع صاف قبل اط جوش سر یه سر از دستگاه برش سرد استفاده می‌شود. استفاده از دیگر دستگاه‌های برش برای این امر پیشنهاد نشده چراکه خطراتی را به همراه خواهد داشت.

 

  • میله نگه ‌دارنده میلگرد

به میله نگه‌ دارنده میلگرد، کلمپ هم می گویند. از این بخش برای قرار دادن دو میلگرد در یک راستا استفاده می ‌شود و خود شامل اجزای مختلفی مانند کلگی، فک ثابت، فک متحرک، پیچ‌ های تنظیم و پیچ‌ های نگه‌ دارنده می باشد.

 

  • دستگاه اعمال فشار

یکی از دستگاه‌های مورد نیاز برای فورجینگ موفق، دستگاه اعمال فشار است که به وسیله فشار روغن و با کمک سیلندر هیدرولیک؛ با ایجاد نیرو میلگردها را به هم متصل می‌کند. این دستگاه قادر به تنظیم فشار با توجه به قطر میلگرد است؛ البته شیر تنظیم فشار به صورت دستی کار می‌کند.

 

  • مخزن ‌ها، لوله‌ های عبور گاز، شیرها و فشارسنج

برای موفقیت پروسه فورجینگ، دو مخزن وجود دارد؛ مخزن اول نگه دارنده گاز استیلن و مخزن دوم مخصوص گاز اکسیژن است. هر یک از این مخازن باید دارای شیر عبور گاز جداگانه و همچنین فشارسنج مخصوص خود باشد. برای خروج گاز از مخزن‌ها از لوله‌های مخصوص استفاده می‌شود. هر کدام از این مخزن ‌های استفاده شده در فورجینگ یک مانومتر دارند که دارای دو درجه است. یکی از این درجه ‌ها به سمت خود مخزن است که نشان ‌دهنده فشار گاز داخل مخزن است و درجه دیگر نشان‌ دهنده فشار گاز خروجی از مخزن است. باید به این نکته توجه شود که فشار مخزن اکسیژن در جوش سر به سر میلگرد باید بین 5 تا 7 bar و فشار مخزن استیلن باید 0.5 bar باشد.

 

  • مشعل

برای فورجینگ میلگردهای مختلف گازهای استیلن و اکسیژن که توسط لوله‌ ها به بیرون هدایت شده ‌اند به یک مشعل می ‌رسند و در داخل مشعل با هم ترکیب می‌ شوند. با ترکیب گازهای اکسیژن و استیلن مخلوطی به دست می ‌آید که قابلیت اشتعال دارد و برای گرم کردن سر میلگرد و نرم و خمیری کردن آن مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین مشعل دارای شیرهای تنظیم است که با تنظیم میزان خروجی گازهای اکسیژن و استیلن و کم‌ و زیاد کردن این ترکیبات می‌ توان مخلوط گازی با ویژگی ‌های متفاوت ایجاد کرد که روی ویژگی ‌های شعله حاصله تأثیر دارد و بسته به کاربرد مورد نظر این تغییرات اعمال می‌ شود.

 

شیرهای تنظیمی که روی مشعل قرار دارند به رنگ آبی و قرمز هستند. شیر تنظیم آبی برای کنترل خروجی گاز اکسیژن و شیر تنظیم قرمز برای کنترل خروجی گاز استیلن است. از دیگر اجزای مشعل می ‌توان به این موارد اشاره کرد:

 

  • از دیگر اجزای مشعل، شیرهای یک طرفه هستند که جلوی ورود دوباره شعله به داخل مخزن و شیلنگ را می‌گیرند. اهمیت این قطعه بسیار بالاست چرا که بازگشت شعله به مخزن خسارات جانی و مالی بالایی به همراه خواهد داشت.
  • دسته مشعل و کلید فرمان؛ این قطعه باعث افزایش تسلط نیروی کار می‌شود.
  • حلقه آتش یا نازل ‌های جوش، وظیفه این قطعه پخش مساوی و هماهنگ گرما در دور تا دور میلگرد است. این نازل ‌های جوش سایزهای مختلفی دارند، چون میلگردها هم دارای سایزبندی هستند.

 

تست جوش فورجینگ میلگرد

 

از آنجا که کیفیت جوش فورجینگ از اهمیت بالایی برخوردار است و مقاومت یک ساختمان به مقاومت میلگردهای به ‌کار رفته در آن نیز بستگی دارد، تست جوش فورجینگ برای کنترل کیفیت از اهمیت به ‌سزایی برخوردار است. اگر کیفیت این جوش سر به سر میلگرد و اتصال میلگردها مطلوب نباشد، در آینده خسارات مالی و حتی جانی زیادی را ممکن است به بار آورد. از انواع تست جوش فورجینگ (تست کنترل کیفیت جوش فورجینگ) می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

  • تست دیداری

برای تست جوش فورجینگ ابتدا از روی شکل ظاهری می ‌توان به عیوب احتمالی پی برد. در جوش صحیح باید قطر قسمت جوشکاری شده، شیب ملایمی از قسمت جوش (که قطورترین قسمت است) تا قطر اندازه خود میلگرد داشته باشد. اما اگر حرارت بیشتر از حالت استاندارد باشد یا فشار پمپ دچار اختلال بوده و تنظیم نباشد، این شیب ملایم وجود ندارد و اگر فشار یا کششی وارد شود میلگرد از محل جوش می ‌شکند و جدا می‌ شود.

 

  • تست کششی

در تست کششی دو سر میلگردهای جوش ‌خورده به هم را توسط دستگاهی می ‌کشند. اگر از محل اتصال دو سر میلگردها به هم شکستگی رخ دهد یعنی عملیات جوش فورجینگ کیفیت خوبی نداشته است. ولی اگر شکستگی رخ نداد و یا از یک نقطه در طول بدنه میلگردها رخ داد، یعنی جوشکاری جوش سر به سر میلگرد کیفیت مطلوبی داشته است.

 

  • تست خمش

یکی از بهترین تست‌ها برای بررسی کیفیت جوشکاری تست خمش است؛ این تست با کمک دستگاه خم کن هیدرولیکی انجام می‌شود. برای اعمال این تست، میلگردها از محل جوشکاری شده تا 90 درجه خم می‌شوند، اگر ترک و شکستگی مشاهده نشود؛ جوش فورجینگ میلگردهای شما با کیفیت بالایی صورت گرفته است. در صورت بوجود آمدن هر گونه ترک و آسیب؛ کیفیت جوش سر به سر میلگرد زیر سوال خواهد رفت.

 

 

جمع‌ بندی

اگرچه جوش فورجینگ و جوش سر به سر میلگرد امروزه در ایران بسیار رایج است و طرفداران زیادی دارد، ولی کماکان در دنیا جزو روش ‌های منسوخ‌ شده به شمار می ‌رود. کیفیت پایین آن، نیاز به‌ دقت و مهارت بالا، وابسته بودن به آب‌ و هوا و دمای محیط و غیره جزو عواملی است که فرد را در انتخاب این روش جوش دچار تردید می ‌کند.