به دلیل اهمیت بسیار بالای پلان آکس بندی برای رسم پلان ستون گذاری، مراحل ترسیم این پلان را نیز آموزش می‌دهیم. به منظور تهیه پلان آکس‌بندی، مهندس محاسب، طرح‌ها و نقشه‌های معماری را از مهندس معمار دریافت می‌کند. این نقشه‌ها معمولا در قالب فایل‌های نرم افزار اتوکد ارائه می‌شوند. از این‌رو، پیش نیاز ترسیم پلان آکس بندی، آشنایی با این نرم افزار و دستورات اصلی آن است. در پلان‌های معماری اتوکد، ستون به همراه محورهای افقی و عمودی نمایش می‌شود.

 

نمایش ستون و محورهای آن در پلان معماری
                                                                                    نمایش ستون و محورهای آن در پلان معماری

 

معمولا ابعاد ستون با دیوار متفاوت است. به همین دلیل، ضخامت آن‌ها را به گونه‌ای در نظر می‌گیرند که درون دیوارها به خوبی دیده شوند.

 

نمایش ستون درون دیوار در پلان معماری
                                                                                            نمایش ستون درون دیوار در پلان معماری

 

در این مقاله، از پلان معماری زیر برای ترسیم و بررسی پلان‌های آکس بندی و ستون گذاری استفاده خواهیم کرد. این پلان، نقشه یکی از طبقات ساختمانی با اسکلت فولادی را نمایش می‌دهد.

 

ترسیم پلان آکس بندی
                                                            علامت‌های + به رنگ قرمز، معرف محل ستون‌های تعیین شده توسط مهندس معمار هستند.

گام اول: تعیین محل ستون در پلان معماری

 

اولین قدم برای ترسیم پلان آکس بندی، پلان ستون گذاری و تیپ بندی ستون، بررسی پلان معماری و تعیین محل ستون‌های قرار داده شده توسط مهندس معمار است. به این ترتیب، تمام ستون‌های موجود در پلان معماری را به همراه خطوط کمکی محورهای آن‌ها انتخاب می‌کنیم.

 

 

این مرحله نیازمند دقت بالایی است. دقت کنید که انتخاب تمام ستون‌ها به خوبی صورت گرفته باشد. از قلم افتادن حتی یک ستون می‌تواند مراحل بعدی را با مشکل مواجهه کند.

 

گام دوم: ترسیم محل ستون ها

 

پس از انتخاب تمام ستون‌ها (مانند تصویر زیر)، آن‌ها را با استفاده از دستور COPY در اتوکد یا فشردن کلید ترکیبی Ctrl+C کپی می‌کنیم.

 

 

ستون‌های کپی شده را در یک محل مناسب کنار دیگر پلان‌ها قرار می‌دهیم.

 

گام سوم: ترسیم خطوط آکس

 

در این مرحله، با استفاده از خطوط ستون‌های کپی شده، آکس‌های عمودی و افقی را رسم می‌کنیم. برای رسم خطوط آکس می‌توان از دستور XLINE در اتوکد و خطوط کمکی هر ستون کمک گرفت.

 

 

در این مرحله نیز باید توجه داشت که خطوط آکس افقی و عمودی تمام ستون‌ها رسم شده باشند. این کار برای بررسی صحت یا مغایرت محل قرارگیری ستون‌ها در پلان معماری و اصلاح احتمالی آن‌ها نیاز است. در نهایت، تمام خطوط آکس را مانند تصویر زیر رسم می‌کنیم.

 

 

 

گام چهارم: نام‌گذاری خطوط آکس

 

به منظور خوانایی بیشتر پلان و ارجاع راحت‌تر به هر ستون، آکس‌ها را با استفاده از حروف لاتین و عدد نام‌گذاری می‌کنیم. نامگذاری آکس‌ها، معمولا توسط رسم دایره‌هایی متصل به انتهای خطوط انجام می‌شود.

 

 

 

 

در اغلب موارد، حروف لاتین برای نامگذاری آکس‌های عمودی (تصویر بالا) و اعداد برای نامگذاری آکس‌های افقی (تصویر پایین) مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

 

 

گام پنجم: اندازه گیری فاصله بین خطوط آکس

 

مرحله بعدی برای ترسیم پلان آکس بندی، اندازه‌گیری فاصله بین آکس‌های عمودی و افقی است. این کار، در محدوده بیرونی پلان، نزدیک به حروف یا اعداد و توسط دستور DIM در اتوکد انجام می‌گیرد. علاوه بر این فواصل، فاصله بین اولین تا آخرین آکس افقی/عمودی نیز اندازه‌گیری می‌شود. توجه داشته باشید که فاصله بین تمام آکس‌ها باید اندازه‌گیری شود. نبود ستون در آکس‌های مرزی، دلیلی برای عدم اندازه‌گیری نیست.

 

 

 

نکته: فواصل بین آکس‌ها معمولا تا دو رقم اعشار نمایش داده می‌شوند.

 

با انجام مراحل بالا، پلان آکس بندی به دست می‌آید. ساختار کلی پلان آکس بندی در مثال این مقاله مطابق تصویر زیر است.