بار برف زمین چیست و چگونه تعیین می‌شود؟

«بار برف زمین» (Ground Snow Load)، وزن لایه برف بر روی سطح افقی زمین است که با پارامتر Pدر محاسبات سازه نمایش داده می‌شود. این بار به آمارهای ارائه شده توسط سازمان هواشناسی در مورد میزان بارندگی بستگی دارد. بر این اساس، حداقل میزان بارگذاری برف در مناطق مختلف کشور مطابق با جدول زیر است.

 

منطقه میزان بارش برف حداقل بار برف زمین (Pg) بر حسب کیلونیوتن بر متر مربع
1 برف بسیار کم 0.25
2 برف کم 0.5
3 برف متوسط 1
4 برف زیاد 1.5
5 برف سنگین 2
6 برف فوق سنگین 3

 

نکته: با انجام مطالعات آماری می‌توان بار برف زمین را به صورت دقیق‌تر تعیین کرد. با این وجود، مقدار به دست آمده نباید از مقادیر جدول بالا کمتر باشد. منطقه شهرهای مختلف ایران از نظر بارگذاری برف در جدول انتهای مقاله آورده شده است.

 

ضریب اهمیت بارگذاری برف چیست و چگونه تعیین می‌شود؟

ضریب اهمیت بار برف در ساختمان مطابق با جداول 6-1-1 و 6-1-2 مبحث ششم مقررات ملی (ویرایش 1392)، تعیین می‌شود. جدول اول، ساختمان‌ها و سایر سازه‌ها را از نظر خطرپذیری به 4 گروه تقسیم می‌کند. گروه 1 دارای بیشترین خطرپذیری و گروه 4 دارای کمترین خطرپذیری است. ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری، صنعتی، هتل‌ها، پارکینگ‌های طبقاتی، انبارها، کارگاه‌ها و غیره در گروه خطرپذیری 3 قرار می‌گیرند. بر این اساس، ضریب اهمیت بارگذاری برف یا پارامتر Is برای هر یک از گروه‌های چهارگانه به صورت زیر خواهد بود:

 

گروه خطرپذیری ضریب اهمیت بار برف (Is)
1 1.2
2 1.1
3 1
4 0.8

ضریب برف‌گیری چیست و چگونه تعیین می‌شود؟

ضریب برف‌گیری یا «ضریب مواجهه» (Exposure Factor)، عددی است که به منظور اعمال تاثیر ناهمواری‌های محیط، ساخت و سازهای اطراف و میزان برف‌گیری بام برای محاسبه بار برف در ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ضریب با پارامتر Ce نمایش داده می‌شود. برای تعیین این ضریب، ابتدا باید گروه ناهمواری محیط و وضعیت برف‌گیر، نیمه برف‌گیر یا برف‌ریز بودن سازه را مشخص کرد.

 

  • حالت برف‌ریز: بام سازه در این حالت بالاتر از محیط اطراف خود قرار داشته و هیچ محافظتی از اطراف بام وجود ندارد.
  • حالت برف‌گیر: بام سازه در این حالت از تمام جوانب، پایین‌تر از موانع متصل به آن و یا موانع اطراف آن قرار دارد.
  • حالت نیمه برف‌گیر یا نیمه برف‌ریز: بام‌هایی که مشخصات آن‌ها در معیارهای برف‌ریز و برف‌گیر صدق نمی‌کنند.

 

گروه ناهمواری محیط ضریب برف‌گیری (Ce) برای بام برف‌ریز – نیمه برف‌گیر – برف‌گیر
زیاد (موانع متعدد و متراکم با ارتفاع 9 متر یا بیشتر) 0.9 – 1.0 – 1.2
متوسط (موانع پراکنده با ارتفاع عموما کمتر از 9 متر) 0.9 – 1.0 – 1.1
کم (مستوی بدون موانع) 0.8 – 0.9 – 1.0

 

نکته: در صورت وجود تاسیسات بزرگ بر روی بام و بزرگ‌تر بودن برجستگی‌ها از ارتفاع برف متوازن (hb)، بام نمی‌تواند در گروه برف‌ریز قرار داشته باشد.