عایق لوله‌ها را می‌توان بر اساس پارامترهای مختلفی طبقه‌بندی کرد که در ادامه آن‌‌ها را معرفی می‌کنیم.

بر اساس عملکرد عایق لوله، انواع زیر را داریم:

  • عایق گرما
  • عایق سرما
  • عایق حفاظت شخصی
  • عایق صوتی

 

بر اساس انواع مواد عایق نیز عایق‌های زیر را داریم:

  • عایق الیاف‌دار یا رشته‌ای
  • عایق سلولی
  • عایق گرانولی

 

انواع عایق لوله بر اساس عملکرد عایق

عایق گرما: عایق گرما روی سطوح داغ سیستم لوله‌کشی استفاده می‌شود تا از هدررفت گرمای جریان سیال انرژی جلوگیری کند. بنابراین، هدف اصلی عایق لوله‌های گرم، حفظ حرارت است. پشم سنگ، پشم شیشه، سیلیکات کلسیم و غیره معمولاً به عنوان مواد عایق گرما استفاده می‌شود

عایق سرما: عایق سرما عایق مورد استفاده در سطوح سرد سیستم لوله‌کشی برای جلوگیری از افزایش گرما از جانب خارج است. فوم پلی اورتان، فوم پرلیت منبسط شده، فوم پلی استایرن منبسط شده و غیره از مواد عایق سرد مورد استفاده برای عایق سرما هستند.

عایق حفاظت شخصی: عایق حفاظت شخصی برای جلوگیری از آسیب حرارتی اشخاص استفاده می‌شود. تمام سطوح لوله‌کشی در معرض بیش از 65 درجه سانتیگراد با عایق حفاظت شخصی پیاده‌سازی می‌شوند. مناطقی که توسط پرسنل ساخت و ساز یا عملیاتی قابل دسترس نیستند را می‌توان در معرض دید قرار داد. حفاظ فلزی مش باز (شکل 1)، پشم سنگ و غیره به عنوان مواد عایق محافظت شخصی استفاده می‌شود.

 

 

عایق محافظت شخصی
شکل 1: عایق حفاظت فردی در کارخانه بهره‌برداری

 

 

معیار حفاظت شخصی این است که سطوح در معرض دید در 600 میلی‌متر افقی یا 2100 میلی‌متر عمودی از یک دسترسی معمولی، پیاده‌رو یا محل کار قرار دارند باید عایق شوند.

عایق صوتی: عایق صوتی برای تمام لوله‌هایی که به عنوان منبع صوتی بالقوه در نظر گرفته می‌شوند ارائه می‌شود. هدف اصلی کاهش نویز (ارتعاش) تا حد قابل قبول است. حداقل ضخامت برای عایق صوتی معمولاً 75 میلی‌متر است. فوم آکوستیک، فایبرگلاس، فوم‌های پلی استر/پلی اورتان، پشم سنگ، وینیل انبوه و غیره به عنوان مواد عایق صوتی استفاده می‌شوند.

انواع عایق لوله بر اساس انواع مواد عایق

عایق الیافی: عایق الیافی از الیاف و رشته‌هایی با قطر کوچک تشکیل شده است که هوا را به خوبی تقسیم می‌کند. الیاف ممکن است عمود یا موازی با سطح عایق شده باشند و می‌توانند به هم چسبیده باشند یا نباشند. الیاف رایج مورد استفاده در عایق لوله‌ها عبارتند از سیلیس، پشم سرباره، پشم سنگ و آلومینا سیلیس. در این میان، الیاف شیشه و پشم سنگ دو عایق لوله پرکاربرد از این نوع هستند. الیاف آن‌ها معمولاً برای یکپارچگی ساختاری با چسب‌های آلی پیوند می‌خورند.

عایق سلولی: مواد عایق لوله سلولی شامل سلول‌های کوچک مجزا جدا شده از یکدیگر است. مواد سلولی معمولی که به عنوان عایق لوله استفاده می‌شود، شیشه یا پلاستیک‌های فوم‌دار مانند شیشه سلولی، فوم فنولیک یا لاستیک نیتریل است.

عایق گرانولی: گره‌های کوچکِ دارای حفره‌ها یا فضاهای توخالی، عایق دانه‌ای یا گرانولی را تشکیل می‌دهند. از آنجا که گاز می‌تواند بین فضاهای منفرد منتقل شود، آن را یک ماده عایقی سلولی واقعی در نظر نمی‌گیریم. این نوع عایق به عنوان مواد خمیری یا ترکیب با چسب و الیاف تولید می‌شود. گاهی اوقات این مواد تحت یک واکنش شیمیایی برای تشکیل عایق سفت و سخت قرار می‌گیرند. سیلیکات کلسیم و ورمیکولیت نمونه‌هایی از این نوع عایق‌ها هستند.