بهسازی خاک بر اساس زمان اجرا به انواع بهسازی پیش از شروع ساخت، حین ساخت و پس از اتمام ساخت تقسیم می‌شود. در ادامه، به توضیح هر یک از این موارد می‌پردازیم.

 

بهسازی پیش از شروع ساخت

بهسازی خاک پیش از شروع عملیات اجرایی، به عنوان گزینه‌ای مطلوب و اقتصادی در اغلب موارد در نظر گرفته می‌شود. این نوع بهسازی به منظور آماده‌سازی محل پروژه برای شروع فعالیت‌های اجرایی و به عنوان بخشی از فرآیند برنامه‌ریزی و طراحی برای اطمینان از اجرای موفقیت‌آمیز پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرد. از روش های بهسازی خاک پیش از شروع ساخت می‌توان به تراکم زمین، پیش تحکیم، زهکشی، آبکشی، تغییر مسیر جریان‌های هیدرولیکی، شمع کوبی و تزریق دوغاب اشاره کرد.

تراکم دینامیکی، از روش های بهسازی پیش از ساخت است.
                                                                      تراکم دینامیکی، از روش های بهسازی پیش از ساخت است.

بهسازی در حین ساخت

المان‌های مورد استفاده در روش های بهسازی حین فعالیت اجرایی، معمولا به اجزای دائمی سازه تبدیل می‌شوند. به عنوان مثال، بهسازی خاک با استفاده از ستون‌های شنی متراکم، تثبیت سطحی (کنترل دانه‌بندی، تراکم سطحی، اضافه کردن افزودنی‌ها)، انجماد خاک، به کارگیری مواد ژئوسینتتیک، میخ‌کوبی یا نیلینگ خاک، دوخت به پشت، گودبرداری، پر کردن با مواد سبک و غیره را می‌توان به عنوان روش های بهسازی خاک در حین ساخت در نظر گرفت. اجرای سازه‌های خاکی روش‌های مختلفی دارد. از این‌رو، روش مناسب بهسازی زمین برای دستیابی به اهداف مورد نظر می‌تواند متفاوت باشد. سازه‌هایی نظیر شیب، خاکریز، دیوار حائل و جاده مواردی هستند که اغلب با روش بهسازی حین ساخت، اجرا می‌شوند.

 

 

جانمایی المان‌های تقویت کننده در حین اجرای شیب خاکی
                                                                         جانمایی المان‌های تقویت کننده در حین اجرای شیب خاکی

بهسازی پس از ساخت

روش های بهسازی خاک پس از اتمام فعالیت‌های اجرایی، معمولا به منظور بازسازی و ترمیم مورد استفاده قرار می‌گیرند. هزینه بهسازی در این فاز نسبت به دو فاز دیگر بیشتر است و اغلب به عنوان آخرین گزینه برای رفع مشکلات پیش آمده پس از اتمام پروژه و پایدارسازی عوارض طبیعی ریزشی یا مستعد ریزش در نظر گرفته می‌شود. از مثال‌های این نوع بهسازی می‌توان به روش‌های پایدارسازی برای رفع مشکلاتی نظیر نشست، شیب‌های ریزشی یا مستعد ریزش، تراوش و موارد مشابه اشاره کرد. متداول‌ترین فرآیندهای مورد استفاده برای بهسازی پس از ساخت، تزریق دوغاب، نیلینگ، زهکشی، آبکشی و تغییر مسیر جریان‌های هیدرولیکی است.

 

 

نیلینگ یا میخکوبی سطح شیب خاکی برای افزایش پایداری
                                                                       نیلینگ یا میخکوبی سطح شیب خاکی برای افزایش پایداری