طراحی ویلا سنتی بر اساس قواعد مختلفی انجام میشود که نیازمند شناخت منطقه و شهر انتخابی است. در طراحی ویلاهای سنتی ایرانی، بیشتر ایدهها تحت تاثیر معماری قدیمی کشور (دوره زندیه، صفویه، قاجار) هستند. به عنوان مثال، در معماری ویلا سنتی ایران قدیم، از فضاهای داخلی، خارجی، هشتگوش، انبار آب، مطبخ و … استفاده میشد. بد نیست بدانید که این فضاها همچنان وجود دارند ولی به نامهای دیگری مانند نشیمن، سالن پذیرایی، ورودی و … شناخته میشوند. در ویلا سنتی، فضاها به سه دسته اصلی تقسیم میشوند که عبارتاند از:
- فضاهای خصوصی
- فضاهای نیمهخصوصی
- فضاهای عمومی
در طراحی باغ ویلا سنتی باید به هماهنگی و هارمونی بین فضاها و نماهای داخلی و خارجی توجه داشت. نمیتوان نمای شمال ویلا را به صورت سنتی طراحی کرد ولی در داخل آن از طراحی کلاسیک بهره گرفت. این کار باعث دوگانگی در فضا میشود و حس خوبی را به بیننده القا نمیکند.
طرح اولیه ویلا سنتی
باغ ویلا سنتی به شیوه درونگرا طراحی میشود. درونگرا بودن سازه به این معنا است که تمرکز کل محیط به نقطه مرکزی ساختمان است. به عنوان مثال، میتوان از حیاط مرکزی در طراحی استفاده کرد و ساختمان را حول محور آن بنا کرد. در شرایط دیگر میتوان فضای نشیمن را به عنوان مرکز ساختمان در نظر گرفت و دیگر نقاط ویلا را در اطراف آن طراحی کرد. برای طراحی باغ ویلا سنتی باید به چندین عامل توجه داشت، این عوامل عبارتاند از:
- شرایط آبوهوایی
- اندازه زمین
- نوع خاک
- مصالح مورد استفاده
- بودجه موجود
- قوانین مربوط به طراحی در آن منطقه
- سلیقه مالک
بعد از طراحی داخلی و نمای خارجی ویلا سنتی، لازم است پروانه و جواز ساخت ویلا در آن منطقه یا شهر اخذ شود. چنانچه شاخصهای شناخت خانه باغ سنتی رعایت شوند، جواز و پروانه ساخت به راحتی صادر میشود. این شاخصها عبارتاند از:
- پنجرههای با شیشههای رنگی
- بازشوهای بزرگ
- ایوان یا بالکنهای بزرگ
- آبنما، فواره یا حوضچه
- مصالحهای بومآورد
- محور تقارن
هزینه طراحی باغ ویلاسنتی
برای تخمین هزینه طراحی و ساخت ویلا به سبک سنتی، لازم است به چندین عامل موثر در بودجهبندی توجه کنید. با اطلاع از این عوامل، میتوانید قبل از شروع ساخت، هزینهی کل ساخت ویلا را محاسبه و بودجه خود را متناسب با آن تعیین کنید. این موارد عبارتاند از:
- مساحت زمین
- نوع مواد مورد استفاده
- شرایط جوی و آبوهوای حاکم بر منطقه پروژه
- توپوگرافی زمین (ماهیت زمین)
- روش اجرای مصالح
- جنس متریال استفاده شده
- ارتفاع و تعداد طبقات مورد استفاده در ویلا
- نوع و جنس اتصالات پشتیبان در اجرای پروژه
متریال مورد استفاده در ساخت باغ ویلا سنتی
در نمای ویلا سنتی ایرانی نباید از مصالحی مانند کامپوزیت یا سمنت برد استفاده کرد. به جای این موارد میتوان از مصالح بومی کمک گرفت. برخی از بهترین مصالح بومی برای استفاده در معماری سنتی ایرانی عبارتاند از:
- سنگ
- سیمان
- آجر
- چوب
سنگ، سیمان و آجر
استفاده بیشتر از سیمان و آجر نسبت به سایر مصالح، یکی از دلایل فراوانی آنها در ایران است. در گذشته، نمای ساختمانها و ویلاهای سنتی با استفاده از ملاط آماده میشد؛ اما اکنون میتوان با استفاده از روش خشک نیز نمای ویلا را اجرا کرد. در این روش، با کمترین پرتی مصالح روبهرو خواهید شد. همچنین مقاومت و سرعت اجرای پروژه نیز بالاتر خواهد رفت.
چوب
چوب نیز نقش مهمی در طراحی باغ ویلا سنتی ایفا میکند. از چوب برای ساخت قطعات و بازشوهای چوبی استفاده میشود. به عنوان مثال، در ساخت موارد زیر میتوان از چوب استفاده کرد.
- پنجره
- ستون یا تیر
- در
- هندریل (نرده)
- سقف