اقدامات قبل از تخریب ساختمان
اکثر عملیات‌های ساخت و ساز با تخریب شروع می‌شود اما گاهی پیش می‌آید که در زمین مورد نظر، ساخت و سازی از قبل انجام نشده است. در این شرایط به تخریب نیازی نیست و ساخت و ساز با گودبرداری آغاز می‌شود.
پیش از شروع تخریب باید مواردی کنترل شده و اقداماتی انجام داد. این موارد عبارتند از:
- اقدام به محدودسازی یا قطع کردن آب، برق و گاز (این کار می‌تواند همزمان با شروع عملیات تخریب صورت پذیرد)
- تعیین محل جمع آوری و دفع نخاله‌ها (قرارداد پسماند)
- بیمه کردن کارگاه در قبال حوادث احتمالی
- محصور کردن محوطه اطراف کارگاه
- محافظت از پیاده‌رو‌ها و معابر عمومی مجاور ساختمان در دست تخریب (سرپوش حفاظتی)
- تعبیه پاخور حفاظتی در پرتگاه‌ها
- نصب تابلوی مشخصات ساختمان
- ایمن سازی و نصب علائم هشدار
- بررسی شرایط پایداری ساختمان‌های مجاور و به کارگیری تمهیدات ویژه جهت پایدارسازی ملک مجاور به خصوص در صورت وجود دیوار مشترک با ملک مجاور
- تعیین روش تخریب و تهیه وسایل و تجهیزات لازم متناسب با نوع محل و ساختمان
- بررسی دسترسی ماشین آلات به کارگاه
تخریب ساختمان
تخریب به طور عام به معنای خراب کردن است ولی از نظر فنی و مهندسی به معنای جدا کردن مرحله‌ای المان‌های مختلف یک سازه است.
دلیل این امر پایان عمر مفید سازه و بروز خطرات مختلفی مانند ایمن نبودن ساختمان جهت زندگی است. همچنین در طی انجام عملیات تخریب، سعی می‌شود که مواد قابل استفاده از ضایعات، جدا و دوباره به کار گرفته شود.
مراحل تخریب ساختمان
به طور کلی مراحل تخریب به شرح زیر است:
- باز نمودن شیرآلات، تجهیزات برقی و مکانیکی نظیر آب گرمکن و غیره
- جداسازی شیشه‌ها از درها و پنجره‌ها
- جداسازی بازشوها نظیر درهای چوبی و آهنی بازشو و پنجره‌ها از دیوارها
- برچیدن عایق رطوبتی بام و مصالح شیب بندی و رسیدن به پوشش سقف
- باید تمام سازه‌های طره‌ای و پیش آمده، شامل تراس‌ها و بالکن‌ها و اجزای متصل به دیوارهای پیرامونی ساختمان را پیش از تخریب سازه اصلی ساختمان و اجزای سازه‌ای داخل طبقات، تخریب کرد.
- تخریب دال‌های کف باید از وسط دهانه شروع شده، و به سمت تیرهای تکیه‌گاه ادامه یابد. تیرهای کف را باید به ترتیب زیر تخریب کرد:
- تیرهای طره‌ای
- تیرهای فرعی و تیرچه‌ها
- تیرهای اصلی
- در صورتی که بر اثر از دست رفتن قیدهای تیرها، پایداری سازه‌ای آن‌ها تحت تاثیر قرار گرفته و حتی دچار خطر ریزش شوند، باید پیش از برداشتن این قیود، با استفاده از سیستم‌های مهار‌کننده مناسب، نظیر شمع‌بندی، آن‌ها را تقویت کرد، به گونه‌ای که پس از برداشتن این قیود، این تیرها دچار ناپایداری سازه‌ای نشوند.
- پیش از تخریب ستون‌ها و دیوارهای باربر، باید تیرهای بالای آن‌ها را تخریب کرده و برداشت.
- پیش از تخریب دیوارهای باربر، باید دیوارهای غیرباربر واقع در بالای آن‌ها را تخریب کرد.
- در تمام مدت تخریب نباید هیچ راه خروجی را، پیش از آن که راه تایید شده دیگری جایگزین آن شود، تخریب کرد.